Jongerencentrum Krotje
In "Krotje" begon de Groninger popgeschiedenis
Als ik de naam "Krotje" laat vallen onder in Groningen opgegroeide zeventigplus-leeftijdgenoten, weten velen waar ik het over heb: de ‘legendarische’ rock-’n-roll- en beat-sociëteit aan de HelperWestsingel, de schrik van de Groningse bourgeoisie.
Het volgende verhaal is een bewerking van een artikel dat mijn jeugdvriend Gerard Groothuis schreef voor het Poparchief Groningen. Gerard was de drummer van onder andere Trio Lex Jasper en The Destroyers die ook hebben opgetreden in "Krotje"
De Pelikaan
Lang geleden waren in het Prinsenhof aan het Martinikerkhof onder andere het Natuurhistorisch Museum en de RONO, nu Radio Noord, gevestigd. De conservator van het museum, Tonny Veuger, liet regelmatig spijbelaars en hangjongeren uit de buurt gratis toe. Toen hij ontdekte dat zij ook liefhebbers waren van rock-’n-roll-muziek van bijvoorbeeld Bill Haley, Elvis Presley en Fats Domino, regelde hij (clandestien) dat de jongens er een kleine ruimte kregen en daar hun muziek konden draaien. Steeds meer jongeren ontdekten De Pelikaan, zoals het lokaal al snel werd genoemd. Ze namen grammofoonplaten mee en zo werd het steeds drukker en gezelliger. In het zelfde pand verzorgde bioloog Fop I. Brouwer ook radio uitzendingen voor de RONO over ‘Wat groeit en bloeit en ons altijd weer boeit’. Mijnheer Brouwer was helaas geen liefhebber van rock-’n-roll. Op een gegeven moment had hij genoeg van de in zijn ogen ‘herriemuziek’ en deed hij bij de gemeente zijn beklag: De Pelikaan werd gesloten.
"Krotje"
Om de jongeren tegemoet te komen hielp Tonny Veuger ze een andere, geschiktere locatie te vinden. In de zomer van 1956 huren de jongeren een gedeelte van een boerderij in Helpman: aan de HelperWestsingel, tussen de huidige nummers 86 en 88, aan het eind van een doodlopend straatje. De tamelijk afgelegen boerderij stond op de nominatie om gesloopt te worden. Een deel van het voorhuis werd gehuurd door de familie Jager. Het andere deel en de naastgelegen schuur stonden leeg. Het geheel was meer een krot dan een huis, een perfecte plek om in de weekenden een muzikale instuif te houden, plaatjes te draaien en limonade en frisdrank (!!) te schenken.
In het begin bestond "Krotje" uit zo’n dertig betalende leden, maar toen er op de woensdag- en zaterdagmiddag en zondagmorgen ook andere activiteiten voor de jeugd in de schuur kwamen, groeide het ledental fors.
Je kon er tafeltennissen, kaarten, dammen, schaken en boksen.
Helaas was de financiële situatie penibel: het werd tijd dat er een bestuur kwam.
"Krotje" wordt officieel
De gemeente springt financieel bij, "Krotje" krijgt een officiële status en gaat verder onder de naam Moderne Jeugd en Jongeren Sociëteit (MJJS). De naam "Krotje" was zo ingeburgerd, dat die bleef bestaan. Voor de verwarming van het pand mochten de overgebleven brandstoffen van de vertrokken buurman, kolenboer Posthumus, worden opgestookt in potkacheltjes en de familie Jager zorgde voor de elektriciteit. Er werd een limonade- en koffiebar getimmerd en een podium. Op 1 maart 1960 krijgen de 100 leden van "Krotje" een ‘lidmaatschapskaart op naam’ met het wapen van de gemeente Groningen op de achterzijde.
Het lidmaatschap bedraagt voor heren 8 gulden en voor dames 1 gulden per jaar.
De instuif werd drukker en drukker, er werden teenagershows en rock-’n-roll-wedstrijden georganiseerd waar ‘vrij’ gedanst mocht worden. Bandjes zoals Big Hill en de Rock Bombers, de Indische band Little Ritz en de Rocking Butterflies repeteerden er en traden er op.
Lawaaiig was het af en toe wel, maar de de heer en mevrouw Jager en hun kinderen vonden het vooral leuk. Mevrouw Jager fungeerde zelfs af en toe als portier en weigerde mensen die volgens haar een negatieve invloed op de club konden hebben. Problemen deden zich eigenlijk niet voor, ook omdat men de regels strak hanteerde. De steeds drukker wordende instuif achter de woning van de familie Jager begint langzaamaan uit z’n voegen te barsten en het gebrek aan voorzieningen en de zeer slechte staat van het pand beginnen zorgelijk te worden.
Het nieuwe ,,Krotje"
Door bemiddeling van dominee Matzer van Bloois en de plaatselijke hoofdagent van politie wordt op een steenworp afstand een nieuwe locatie gevonden in de leegstaande kunststoffabriek van Lamaf. De naam ,,Krotje" komt op de gevel te staan, want ook deze locatie is enigszins in verval. Het in de nazomer van 1960 geplande openingsfeest moest worden afgeblazen. Het opknappen van het gebouw viel tegen: vloerbalken moesten worden vervangen, er moest een podium worden gemetseld en er was erg veel achterstallig onderhoud.
Het nieuwe ,,Krotje" gaat pas een jaar later, in de zomer van 1961 open. De nieuwe bokstrainer Johnny Visser wordt ook de portier.
Vanaf dat moment nemen de gebroeders Tonny, Be en Krijn Veuger het beheer van ,,Krotje" over en komt het accent meer te liggen op live-muziek. Jarenlang traden talloze, door Be geregelde, Groninger bands erop. Veel van die bandjes danken hun populariteit aan Be Veuger en beschouwen ,,Krotje" dan ook als de beatclub van het Noorden. Ze tonen er hun nieuwste outfits, spelen de allernieuwste hits en willen zo naam maken.
De bandleden hebben er wel wat voor over: ,,Krotje" is voor de muzikanten, die vaak met de stadsbus reizen, moeilijk te bereiken. Vanaf de Verlengde Hereweg naar ,,Krotje" is het een heel eind sjouwen met al die apparatuur. Niet alleen Groningse bands treden er op (Nicky and the Shouts, The Rocking Tigers) maar ook The Scorpions (uit Manchester!) en Cuby and the Blizzards.
Er worden nieuwe initiatieven ontplooid, zoals ‘debating teams’, studieweekeinden, een theatergroep en een jazz-sociëteit van de MJJS.
De wekelijkse aankondigingen in het Nieuwsblad van het Noorden van de teenageravonden en diverse popoptredens zorgen voor steeds meer publiek. Van heinde en verre, zelfs uit Noord-Duitsland komt men, soms per bromfiets, naar de beatclub. Vooral op de zaterdagavonden hangt er een verwachtingsvolle en vaak broeierige sfeer.
Iedere avond wordt afgesloten met het nummer So long van Fats Domino.
Als halverwege de jaren 1960 de optredens zich verplaatsen naar grotere zalen, zoals Concertzaal de Jong, Huize Maas, Frigge en de veilinghallen en de financiële situatie zorgelijk is, doordat de gemeente de stekker eruit trekt, betekent dit voor ,,Krotje" in 1967 het einde.
Met dank aan Poparchief Groningen en Gerard Groothuis
Poparchief Groningen doet een oproep: wie heeft er nog verhalen en/of foto’s van (’t) ,,Krotje"? Mail ze naar